Μεγάλου μήκους ταινία-ντοκιμαντέρ η οποία μέσα από το μορφή του πρωτοκαπετάνιου του ΕΛΑΣ Άρη Βελουχιώτη αναφέρεται στην ένοπλη αντίσταση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ κατά τη διάρκεια της κατοχής. Παράλληλα, αναδεικνύει το κυρίαρχο δίλημμα ως προς τον δρόμο που θα έπρεπε να ακολουθήσει το αριστερό κίνημα μετά την Απελευθέρωση: κοινοβουλευτισμός ή ένοπλη πάλη για την κατάκτηση της εξουσίας.
Το κείμενο της ταινίας στηρίχθηκε κυρίως στο βιβλίο του ΘΑΝΑΣΗ ΧΑΤΖΗ «Η νικηφόρα επανάσταση που χάθηκε»
«Το δίλημμα» γυρίστηκε το 1981 στα βουνά της κεντρικής Ελλάδας – στους τόπους όπου έδρασε ο Άρης Βελουχιώτης – και περιέχει συνεντεύξεις των ανθρώπων που βίωσαν τα γεγονότα της εποχής.
Αφηγούνται:
Γ. ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ – ΠΕΡΙΚΛΗΣ, καπετάνιος του ΕΛΑΣ
ΔΗΜΗΤΡΟΣ, αντάρτης του ΕΛΑΣ
ΦΩΤΗΣ ΠΑΝΑΓΟΣ, αντάρτης
Ταξίαρχος ΕΝΤΥ ΜΑΓΙΕΡΣ, αρχηγός της Βρεττανικής Αποστολής
ΘΑΝΑΣΗΣ ΧΑΤΖΗΣ, γεν. γραμματέας του ΕΑΜ
ΚΩΣΤΑΣ ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΣ, νομικός σύμβουλος ΕΑΜ – ΕΛΑΣ
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ, μέλος γεν. γραμματείας ΕΑΜ
Μ. ΤΑΣΟΣ – ΜΠΟΥΚΟΥΒΑΛΑΣ, καπετάνιος Ιππικού ΕΛΑΣ
Θ. ΓΚΕΝΙΟΣ – ΛΑΣΣΑΝΗΣ, καπετάνιος του ΕΛΑΣ
Β. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ – ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ, καπετάνιος Μεραρχίας Στερεάς
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ, ιδρυτικό μέλος και πρώτος Γραμματέας του ΕΑΜ.
ΧΑΝΣ ΡΟΥΝΤΦΟΥΚΣ, επικεφαλής του 2ου Γραφείου της γερμανικής Μεραρχίας «Εντελβάϊς» στην Ήπειρο.
Οι μαρτυρίες αυτές κινηματογραφήθηκαν είτε στον τόπο που συνδέεται άμεσα με την κάθε συγκεκριμένη μαρτυρία, είτε στους χώρους που έδρασε ο Άρης Βελουχιώτης. Όταν δεν συμβαίνει αυτό η κινηματογράφηση γίνεται στους οικείους χώρους του ομιλητή.